Promowanie własnej działalności jest jednym z fundamentów utrzymania jej oraz rozwijania. Poszukiwania nowych osób zainteresowanych naszą ofertą mogą przyjąć różną formę, od przesyłania informacji o niej wprost do potencjalnego klienta, do cyklicznego przygotowywania newslettera. Niemniej istnieją w tym zakresie ustalone reguły, do których należy się dostosować, żeby można było uznać, że oferty trafiają do odbiorców w zgodzie z obowiązującym prawem.
Mówiąc o działaniach marketingowych, w szczególności realizowanych za pośrednictwem poczty elektronicznej lub na określony numer telefoniczny należy odnosić się przede wszystkim do:
ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U z 2020 r. poz. 344 t.j.), zwanej dalej w skrócie: „UŚUDE”
ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz.U z 2021 r. poz. 576 t.j.), dalej: „Prawo telekomunikacyjne”
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.U UE L 119/2016), dalej: „RODO”
ZAMÓWIONA INFORMACJA HANDLOWA
Pod pojęciem zamówionej oferty handlowej będziemy rozumieli, zgodnie z art. 2 ust. 2) UŚUDE jako:
„każdą informację przeznaczoną bezpośrednio lub pośrednio do promowania towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorcy lub osoby wykonującej zawód, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia wymagań określonych w odrębnych ustawach, z wyłączeniem informacji umożliwiającej porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej z określoną osobą oraz informacji o towarach i usługach niesłużącej osiągnięciu efektu handlowego pożądanego przez podmiot, który zleca jej rozpowszechnianie, w szczególności bez wynagrodzenia lub innych korzyści od producentów, sprzedawców i świadczących usługi;”
Właściwie przygotowana informacja handlowa powinna zawierać:
oznaczenie podmiotu, na którego zlecenie jest ona rozpowszechniana oraz jego adresy elektroniczne,
wyraźny opis form działalności promocyjnej, w szczególności obniżek cen, nieodpłatnych świadczeń pieniężnych lub rzeczowych i innych korzyści związanych z promowanym towarem, usługą lub wizerunkiem, a także jednoznaczne określenie warunków niezbędnych do skorzystania z tych korzyści, o ile są one składnikiem oferty,
wszelkie informacje, które mogą mieć wpływ na określenie zakresu odpowiedzialności stron, w szczególności ostrzeżenia i zastrzeżenia.
URZĄDZENIA KOŃCOWE
Każda informacja jest rzecz jasna odbierana za pośrednictwem komputera, smartfona lub innego przeznaczonego do tego urządzenia. Prawo telekomunikacyjne definiuje je jako „urządzenie telekomunikacyjne przeznaczone do podłączenia bezpośrednio lub pośrednio do sieci”. Żeby móc przesyłać informację handlową na urządzenia końcowe konieczne jest pozyskanie na to zgody osoby z niego korzystającej. Takie zastrzeżenie znajdziemy w art. 172 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego:
„Zakazane jest używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących dla celów marketingu bezpośredniego lub przesyłania niezamówionej informacji handlowej w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną chyba, że abonent lub użytkownik końcowy uprzednio wyraził na to zgodę.”
Przywołana ustawa (UŚUDE) wprost wskazuje, że przesyłanie niezamówionej informacji handlowej, skierowanej do oznaczonego odbiorcy będącego osobą fizyczną za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej jest zakazane, chyba, że odbiorca wyraził na to zgodę, a w szczególności udostępnił swój adres mailowy.
ZGODA
Z powyższego tekstu wynika, że niezbędnym będzie pozyskanie na otrzymywanie informacji handlowej zgody od potencjalnego odbiorcy. Zgoda musi obejmować zarówno otrzymywanie informacji handlowej, jak i możliwość wykorzystywania w tym celu telekomunikacyjnego urządzenia końcowego. Pomimo, że każdy z zakresów opiera się na innej regulacji, to zgoda może mieć formę jednego oświadczenia.
W tym miejscu pojawia się problem, którego istotą jest sposób uzyskania zgody.
Niestety stanowiska właściwych organów, czyli Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej oraz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta są skrajnie różne.
Zdaniem pierwszego wysłanie zapytania o zgodę, nie stanowi naruszenia przepisów, które odnoszą się do przedstawiania informacji handlowej, w drugim przypadku Prezes UOKiK twierdzi, że także takie nawiązanie kontaktu będzie objęte zastrzeżeniem wynikającym z art. 172 Prawa telekomunikacyjnego. Pomocne w rozstrzygnięciu mogą okazać się wyroki sądów, które potwierdzą jedno lub drugie stanowisko.
WARUNKI WAŻNEJ ZGODY
Załóżmy, że udało nam się pozyskać zgodę. Żeby mogła zostać uznana za wiążącą musi być wyrażona:
dobrowolnie,
świadomie,
jednoznacznie.
Zgoda nie może być domyślna i musi istnieć mechanizm umożliwiający odwołanie jej w dowolnym momencie.
OBOWIĄZEK INFORMACYJNY
Wobec osoby, od której pozyskujemy zgodę na przesyłanie informacji handlowej pozyskujemy najczęściej jej dane osobowe, np. adres mailowy zawierający imię i nazwisko. W takim przypadku należy wywiązać się z obowiązku określonego w art. 12 RODO, który dotyczy sposobu informowania osoby o określonych aspektach związanych z przetwarzaniem jej danych osobowych.
W art. 13 RODO wymienia się następujące składowe takiej informacji:
tożsamość podmiotu pozyskującego informacje oraz jego dane kontaktowe,
dane kontaktowe inspektora ochrony danych – jeżeli został wyznaczony,
cel w jakim będą przetwarzane dane,
podstawa prawna, na której oparte jest przetwarzanie (w tym przesłanka z RODO),
odbiorcy danych lub ich kategorie,
zamiar przekazania danych do państwa spoza EOG, o ile zachodzi taka sytuacja,
okres przechowywania danych,
prawa przysługujące osobie, której dane będą przetwarzane,
wskazanie prawa do cofnięcia zgody w dowolnym momencie,
wskazanie czy podanie danych jest obligatoryjne oraz konsekwencje odmowy ich podania,
określenie, czy dane będą podlegały zautomatyzowanemu podejmowaniu decyzji, w tym profilowaniu.
PODSUMOWANIE
Realizując zamiar wysyłania informacji handlowej należy pamiętać o kilku aspektach, które powodują, że informacja taka jest przekazywana odbiorcy legalnie, w zgodzie z regulacjami wymienionymi na początku. Trzeba pamiętać, że niestosowanie się do tych wymogów może przynieść skutek odwrotny od zamierzonego. Zamiast zwiększać dochody, zdobywając nowych klientów, można narazić się na konsekwencje finansowe. Prezes UKE ma prawo nałożyć karę pieniężną w wysokości 3% przychodu ukaranego podmiotu, natomiast Prezes UOKiK do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym nałożenie kary.
Masz pytania lub szukasz doradztwa w zakresie RODO w firmie? U nas otrzymasz pilną POMOC. Prosimy o kontakt:
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. W serwisie RODOgrupa.pl piszemy o najważniejszych obowiązkach prawnych wynikających z Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych.
Dodatkowe informacje: